Proces en Planning
Het project Duurzame Polder begon in 2017 met een eerste verkenning van de mogelijkheden om duurzame energie op te wekken in het gebied. Gemeenten ’s-Hertogenbosch en Oss, samen met de provincie Noord-Brabant, hebben de ambitie om over te stappen op duurzame energie en streven naar klimaatneutraliteit in 2045. Dit sluit aan bij het Klimaatakkoord en de Regionale Energiestrategie. Daarnaast meldden initiatiefnemers zich bij de gemeenten met plannen voor windturbines en zonnevelden.
Eerste verkenning (2017-2018)
In oktober 2017 startte de eerste fase van de verkenning. Tijdens deze periode werden gesprekken gevoerd met belanghebbenden en beleidskaders onderzocht. Doel was om inzicht te krijgen in de mogelijkheden en beperkingen voor grootschalige duurzame energieopwekking in de polder. Uit deze gesprekken bleek een positieve houding ten opzichte van duurzame energie, mits de plannen transparant en eerlijk zouden worden uitgevoerd. Belangrijke aandachtspunten waren leefbaarheid, economie, natuur, landschap en defensieroutes voor laagvliegend verkeer.
Tweede verkenning (2018-2021)
Op basis van de eerste resultaten besloten de gemeenten Oss en 's-Hertogenbosch en provincie Noord-Brabant om een tweede verkenningsfase uit te voeren. Deze fase startte eind 2018 en liep tot oktober 2020. Er werd onderzocht welke energieopwekking mogelijk was, welke gebiedsopgaven speelden en hoe de polder zich kon ontwikkelen. De uitkomsten werden vastgelegd in een eindrapport "Verkenning Duurzame Polder".
In januari 2021 wezen de gemeenteraden van Oss en ’s-Hertogenbosch de Duurzame Polder officieel aan voor grootschalige windenergie. In oktober 2021 ondertekenden de gemeenten samen met de provincie en het Rijk een bestuursovereenkomst om de plannen verder uit te werken.
Ontwerpfase en MER-onderzoek (2022-2023)
Als voorbereiding voor het Milieueffectrapport (MER), stemden de colleges in mei 2022 in met de Notitie Reikwijdte en Detailniveau (NRD). De NRD lag in september en oktober 2022 ter inzage voor het publiek. In de zienswijzennota NRD zijn de reacties op alle ingediende zienswijzen terug te vinden.
Vanaf september 2022 startte ook het ontwerpend onderzoek, waarbij verschillende bijeenkomsten werden georganiseerd om inwoners en belanghebbenden te betrekken. Tegelijkertijd begon het Milieueffectrapport (MER) onderzoek, waarin de effecten van de plannen op de omgeving werden onderzocht. Dit leidde begin 2023 tot zestien varianten voor de opstelling van windturbines. Daar kwamen 8 varianten bij als gevolg van de reacties van belangenorganisaties en bewoners. In april 2023 is hiervoor een Tussenrapport en een Quick Scan milieu opgesteld. Later werden de 16+8 varianten teruggebracht tot vijf varianten voor verdere beoordeling.
Beoordelingsfase (2024-2025)
Na de ontwerpfase volgde de beoordelingsfase, waarin de vijf varianten verder zijn geëvalueerd en herleid tot één Voorkeursalternatief (VKA) voor de Duurzame Polder. Het VKA werd door de gemeenten in januari 2024 gepresenteerd. Op dat moment konden inwoners, belanghebbenden en de raden hun feedback geven op het VKA in een online consultatie en diverse ateliers en gesprekken. De reacties en inzichten uit deze consultaties zijn meegenomen in een bijgestelde versie van het VKA.
Vervolgens werd in het najaar van 2024 het ontwerp Programma Duurzame Polder opgesteld en ter inzage gelegd, zodat inwoners en andere belanghebbenden formeel hun zienswijzen konden indienen. De gemeenten analyseren momenteel deze zienswijzen en werken aan de verwerking ervan in de definitieve besluitvorming in de loop van 2025.